Evde Bakım
Kaktüsler İçin İdeal Saksı Seçimi ve Toprak Düzenlemesi
Kaktüsler için doğru saksı ve toprak seçimi önemlidir. İdeal saksı ve düzenleme ipuçları hakkında bilgi alın. #Kaktüsler #SaksıSeçimi #ToprakDüzenleme
Kaktüsler için en uygun saksı malzemeleri nelerdir?
Kaktüsler, özel ihtiyaçları olan bitkilerdir ve doğru saksı malzemeleri seçimi, sağlıklı büyümeleri için önemlidir. İdeal saksı malzemeleri, kaktüslerin su drenajını sağlayabilen, hava sirkülasyonunu destekleyen ve köklerin sağlıklı gelişimini teşvik eden özelliklere sahip olmalıdır. Kil Saksılar: Kil saksılar, kaktüsler için en yaygın kullanılan saksı malzemelerinden biridir. Kil, suyu emer ve köklere ihtiyaç duydukları nem miktarını sağlar. Aynı zamanda fazla suyu da hızla dışarı atarak kök çürümesini önler. Terrakota Saksılar: Terrakota, doğal bir kil malzemesidir ve kaktüsler için uygun bir seçenektir. Terrakota saksılar, köklere daha fazla hava sirkülasyonu sağlar ve bitkinin doğal büyümesini teşvik eder. Seramik Saksılar: Seramik saksılar, kaktüsler için şık ve estetik bir seçenektir. İyi bir drenaj sağlamaları ve köklere oksijen geçişi sağlamaları önemlidir. Seramik saksılar, sıcak havalarda toprağın aşırı ısınmasını önleyebilir. Plastik Saksılar: Plastik saksılar, hafif ve dayanıklı olmaları nedeniyle popülerdir. İyi bir drenaj sağlayan plastik saksılar, kök çürümesini önlemek için idealdir. Ayrıca, suyu daha uzun süre tutabilirler, bu da suyu daha az sıklıkla sulamanızı gerektirebilir. Ahşap Saksılar: Ahşap saksılar, doğal ve rustik bir görünüm sunar. Ancak, ahşap malzeme neme maruz kaldığında çürüyebilir, bu nedenle içerisine su geçirmeyen bir iç astar kullanmak önemlidir. Kaktüsler için ideal saksı malzemelerini seçerken, bitkinin ihtiyaçlarına ve çevre koşullarına dikkat etmek önemlidir. Her saksı malzemesinin avantajları ve dezavantajları olduğundan, bitkinizin gereksinimlerine en uygun olanı seçmek büyüme ve gelişme sürecinde önemli bir faktördür.
Kaktüslerde saksı boyutu nasıl seçilir ve neden önemlidir?
Kaktüslerin sağlıklı büyümesi için doğru saksı boyutunu seçmek önemlidir. Saksı boyutu, kaktüs köklerinin yeterli alan ve oksijen almasını sağlamakla birlikte, bitkinin dengeli ve güçlü bir şekilde gelişmesini destekler. İşte kaktüslerde saksı boyutu seçimi ve önemi hakkında bilmeniz gerekenler: Kaktüsler için saksı boyutu seçimi bitkinin mevcut kök sistemiyle uyumlu olmalıdır. Saksı, bitkinin köklerini rahatça sığdırabileceği ve büyüme için alan bırakabileceği bir hacme sahip olmalıdır. Yetersiz saksı boyutu köklerin sıkışmasına ve büyüme engellenmesine neden olabilir. Öte yandan, çok büyük bir saksı da dezavantajlı olabilir. Fazla boş alan, suyu emme ve dengeli bir şekilde tutma yeteneğini azaltabilir. Bu durumda, sulama sırasında toprak hızla kurur ve bitkinin kökleri yeterli nem alamaz. Genel olarak, kaktüsler için uygun bir saksı boyutu bitkinin kök topunu tamamen kaplayacak kadar geniş ve derin olmalıdır. Böylece, kökler rahatça yayılabilir ve besinlerin alınması için yeterli alan sağlanır. Ayrıca, saksı boyutu bitkinin büyüklüğüne orantılı olmalıdır. Yeni bir kaktüs alındığında veya genç bir bitki yetiştirildiğinde daha küçük bir saksı kullanılabilir. Ancak, bitki büyüdükçe ve kök sistemi geliştikçe daha büyük bir saksıya geçiş yapılması önemlidir. Saksı boyutu seçimi sadece bitkinin sağlığı için değil, aynı zamanda estetik bir faktör olarak da önemlidir. Bitkinin büyüklüğüne ve görünümüne uygun bir saksı seçmek, iç mekanlarda veya bahçede güzel bir dekoratif unsura dönüşmesini sağlar. Sonuç olarak, kaktüslerde saksı boyutu seçimi bitkinin kök sağlığı ve gelişimi için kritik bir faktördür. Doğru boyutta bir saksı kullanmak, köklerin serbestçe gelişmesini ve besinleri almasını sağlar. Bu da kaktüslerin sağlıklı ve güçlü büyümesini destekler.
Kaktüsler için doğru drenaj sistemi nasıl oluşturulur?
Kaktüsler, doğru drenaj sistemiyle sağlıklı bir şekilde büyümelerini sürdürebilirler. İyi bir drenaj, fazla suyun köklerden uzaklaşmasını sağlar ve kök çürümesi gibi sorunların önüne geçer. İşte kaktüsler için doğru drenaj sistemi oluşturmanın önemli adımları: Saksı Seçimi: İyi bir drenaj sağlamak için öncelikle doğru saksıyı seçmek önemlidir. Kil, seramik veya plastik gibi malzemelerden yapılan saksılar tercih edilmelidir. Bu malzemeler suyun geçişine izin verirken köklerin havayla temasını da sağlar. Drenaj Delikleri: Saksının altında yeterli miktarda drenaj deliği bulunması önemlidir. Bu delikler, fazla suyun saksıdan dışarı akmasına yardımcı olur. Deliklerin çapı, toprağın tıkanmadan akmasını sağlayacak kadar geniş olmalıdır. Drenaj Tabakası: Saksının altına bir drenaj tabakası yerleştirmek, suyun köklerden uzaklaşmasını kolaylaştırır. Kırık seramik parçaları, çakıl veya perlit gibi malzemeler bu tabaka için kullanılabilir. Bu tabaka, toprak seviyesinin altında bir miktar olmalıdır. Toprak Seçimi: Kaktüsler için uygun bir drenaj sistemi oluşturmanın önemli bir adımı da doğru toprak seçimidir. Kaktüsler için özel olarak formüle edilmiş kumlu, kaba ve hafif bir toprak karışımı tercih edilmelidir. Bu karışım suyu iyi drene eder ve köklerin hava almasını sağlar. Sulama İlkesi: Doğru drenaj sistemi oluşturmanın önemli bir parçası da sulama ilkesini doğru uygulamaktır. Kaktüslerin suya ihtiyaç duydukları zamanlarda sulanması ve suyun tamamen drenaj deliklerinden çıkmasına izin verilmesi önemlidir. Saksının altındaki su birikimini engellemek için tabak altındaki fazla suyun düzenli olarak boşaltılması gereklidir. Kaktüsler için doğru drenaj sistemi oluşturmak, köklerin sağlıklı kalmasını ve bitkinin uzun ömürlü olmasını sağlar. İyi bir saksı, drenaj delikleri, drenaj tabakası ve uygun toprak seçimi bu süreçte önemli faktörlerdir.
Kaktüslerde kök çürümesini önlemek için toprak nasıl düzenlenir?
Kaktüslerde kök çürümesini önlemek, bitkinin sağlıklı gelişimi için oldukça önemlidir. Kök çürümesi, aşırı sulama veya köklerin uzun süre ıslak kalması nedeniyle ortaya çıkar. Doğru toprak düzenlemesiyle kök çürümesini önlemek mümkündür. İşte kaktüslerde kök çürümesini önlemek için yapılması gerekenler: Drenajlı Toprak Karışımı: Kaktüsler için uygun bir toprak karışımı hazırlamak kök çürümesini engellemenin ilk adımıdır. Kum, perlit veya çakıl gibi malzemelerle zenginleştirilmiş hafif ve kumlu bir toprak karışımı kullanılmalıdır. Bu karışım suyu iyi drene eder ve köklerin hava almasını sağlar. Drenaj Delikleri: Kaktüslerin yetiştirildiği saksıda yeterli sayıda drenaj deliği bulunması önemlidir. Drenaj delikleri, fazla suyun saksıdan dışarı akmasını sağlar ve köklerin suda kalmasını önler. Deliklerin tıkanmaması için drenaj tabakasının üzerine ince bir tül yerleştirebilirsiniz. Sulama Tekniği: Kök çürümesini önlemek için doğru sulama tekniği kullanmak önemlidir. Kaktüsler, suyu depolayabilen bitkiler olduğu için sık sulamaya ihtiyaç duymazlar. Toprak tamamen kuruduktan sonra sulama yapılmalı ve saksı altında biriken su mutlaka boşaltılmalıdır. Suyun saksıda birikmesi köklerin çürümesine neden olabilir. Saksı Boyutu: Kaktüslerin kökleri için uygun büyüklükte bir saksı seçmek önemlidir. Köklerin serbestçe yayılabilmesi için saksı boyutu bitkinin büyüklüğüne uygun olmalıdır. Yetersiz bir saksı boyutu köklerin sıkışmasına ve nem birikimine yol açabilir. Güneş Işığı ve Havalandırma: Kaktüslerin doğru bir şekilde büyümesi için güneş ışığı ve havalandırma önemlidir. Yeterli miktarda güneş ışığı alan ve hava sirkülasyonuna sahip bir ortamda kökler sağlıklı kalır ve çürüme riski azalır. Kök çürümesi, kaktüslerin sağlığını ciddi şekilde etkileyebilen bir sorundur.
Kaktüsler için ideal toprak karışımı nasıl hazırlanır?
Kaktüsler için ideal bir toprak karışımı hazırlamak, bitkilerin sağlıklı büyümesini desteklemek için önemlidir. Kaktüsler doğal yaşam alanlarında kumlu ve iyi drene olan topraklarda yetişirler. İşte kaktüsler için ideal bir toprak karışımını hazırlamak için izlenebilecek adımlar: Kum: Kaktüslerin doğru toprak karışımını hazırlamak için başlangıç noktası kumdur. Kum, toprağın hafif ve iyi drene olmasını sağlar. Karışıma koyacağınız kum miktarı toprakla uyumlu olmalıdır. Genellikle kaktüs toprak karışımının %50 ila %70'i kumdan oluşmalıdır. Kaba Malzemeler: Kaktüsler için ideal toprak karışımı için kaba malzemeler eklemek önemlidir. Örneğin, perlit, pomza veya çakıl gibi malzemeleri karışıma dahil edebilirsiniz. Bu malzemeler toprağın havalanmasını ve suyun iyi drene olmasını sağlar. Kaba malzemelerin oranı, toprak karışımının geri kalanına göre %20 ila %50 arasında olabilir. Organik Maddeler: Organik maddeler toprağa besin sağlar ve bitkinin gelişimini destekler. Ancak kaktüsler için ideal toprak karışımında organik madde miktarı sınırlı olmalıdır. Az miktarda eklemek, toprağın hafif ve iyi drene olmasını sürdürür. Kaktüs toprak karışımının %10 ila %20'si organik maddelerden oluşabilir. Örneğin, kırmızı turba veya kabuk parçaları kullanabilirsiniz. pH Dengeleme: Kaktüslerin büyümesi için uygun pH seviyesi önemlidir. Kaktüsler asidik toprakları tercih ederler, bu yüzden pH seviyesi 5,5 ila 6,5 arasında olmalıdır. Toprak karışımını hazırlarken pH seviyesini kontrol etmek ve gerektiğinde ayarlamak önemlidir. pH seviyesini düşürmek için sülfür tozu veya vermikülit gibi malzemeler kullanabilirsiniz. Sterilizasyon: Toprak karışımını hazırlamadan önce sterilize etmek önemlidir. Sterilizasyon, zararlı organizmaları ve hastalık potansiyeli taşıyan tohumları yok etmeye yardımcı olur. Toprak karışımını fırında veya mikrodalga fırında ısıtarak sterilize edebilirsiniz.
Kaktüslerde saksı değiştirme sıklığı ve yöntemleri nelerdir?
Kaktüslerin sağlıklı büyümesi ve gelişimi için uygun saksı ve düzenli saksı değişimi önemlidir. Saksı değiştirme, köklerin sağlığını korumak, bitkinin daha geniş bir alanı kullanmasını sağlamak ve topraktaki besin maddelerini yenilemek için gereklidir. İşte kaktüslerde saksı değiştirme sıklığı ve yöntemleri hakkında bilmeniz gerekenler: Saksı Değiştirme Sıklığı: Kaktüsler genellikle yavaş büyüyen bitkilerdir ve saksı değiştirme ihtiyacı diğer bitkilere göre daha azdır. Genel olarak, kaktüslerin saksı değişimine ihtiyaç duyması 2 ila 3 yılda bir olabilir. Ancak kökler saksının altından çıkıp dışarı doğru büyümeye başladığında veya saksıdaki toprak çürümeye başladığında daha erken bir saksı değişimi gerekebilir. Saksı Değiştirme Zamanı: Kaktüslerin saksı değişimi için en uygun zaman, aktif büyüme dönemi olan ilkbahar veya yaz aylarıdır. Bu dönemde bitkiler daha hızlı iyileşir ve yeni ortama daha kolay adapte olurlar. Saksı Değiştirme Yöntemi: Kaktüsleri yeni bir saksıya taşımak için adımları takip etmek önemlidir. İlk olarak, kaktüsü mevcut saksısından çıkarmak için nazikçe köklerini serbest bırakmalısınız. Ardından, yeni saksının alt kısmına drenaj tabakası olarak çakıl veya perlit yerleştirebilirsiniz. Daha sonra, yeni saksıya uygun bir kaktüs toprak karışımı ekleyerek bitkiyi yerleştirebilirsiniz. Yeni toprağı sıkıştırmadan hafifçe bastırarak sabitleyin ve sulamayı hafifletin. Kök Kontrolü ve Kesme: Saksı değiştirme sırasında kaktüs köklerini kontrol etmek önemlidir. Çürümüş veya zarar görmüş kökleri kesmek gerekebilir. Kesim işlemi için keskin ve steril bir bıçak kullanarak çürümüş kökleri kesin ve kesik yerleri kurumaya bırakın. Ardından, bitkiyi yeni saksıya yerleştirin ve kökleri dikkatlice düzeltin. Bakım Sonrası: Saksı değiştikten sonra bitkiye zamanla adapte olması için birkaç hafta süreyle güneş ışığından korumak önemlidir.
Kaktüslerde toprak nem düzenlemesi nasıl yapılır?
Kaktüsler, doğal yaşam alanlarında kurak ve nemli dönemler arasında uyum sağlayabilen bitkilerdir. Bu nedenle, kaktüslerin sağlıklı büyümesi ve gelişmesi için doğru toprak nem düzenlemesi önemlidir. İşte kaktüslerde toprak nem düzenlemesi için izlenebilecek bazı adımlar: Sulama Sıklığı: Kaktüslerin sulama sıklığı, toprak nem düzenlemesinde kritik bir faktördür. Kaktüsler suyu depolayabilen bitkiler olduğu için sık sulamaya ihtiyaç duymazlar. Sulama yapmadan önce toprağın tamamen kuruduğundan emin olun. Kaktüsler genellikle 7 ila 14 günlük aralıklarla sulanır, ancak çevresel koşullara ve bitkinin büyüklüğüne bağlı olarak sulama sıklığı değişebilir. Sulama Tekniği: Kaktüslerde toprak nem düzenlemesi için doğru sulama tekniği kullanmak önemlidir. Sulama yaparken bitkinin tamamını ıslatmaktan kaçının. Toprağın sadece üst katmanını nemlendirmek yeterlidir. Sulama sırasında suyu yavaşça ve kontrollü bir şekilde verin ve aşırı sulamadan kaçının. Sulama sonrası saksının altında biriken fazla suyu mutlaka boşaltın. Toprak Kontrolü: Kaktüslerde toprak nem düzenlemesi için toprak kontrolü yapmak önemlidir. Parmaklarınızı hafifçe toprağa batırarak nem düzeyini kontrol edebilirsiniz. Toprak nemliyse ve bitkiyi sulamadan önce toprak tamamen kurumamışsa sulamayı erteleyin. Ancak toprak tamamen kuruduysa bitkiye su vermek gerekebilir. Saksı ve Drenaj: Kaktüslerde toprak nem düzenlemesinde doğru saksı ve drenaj sistemi önemlidir. Saksıda yeterli sayıda drenaj deliği bulunmalı ve fazla suyun hızlıca dışarı akmasını sağlamalısınız. Ayrıca, uygun saksı boyutu seçmek de önemlidir. Kaktüsün kökleri için yeterli alanın olduğundan emin olun. Ortam Koşulları: Kaktüslerin toprak nem düzenlemesini etkileyen diğer bir faktör de ortam koşullarıdır. Kaktüsleri doğrudan güneş ışığı alan bir yerde yetiştirmek önemlidir. Yeterli ışık ve hava sirkülasyonu, bitkinin suyu daha iyi kontrol etmesine yardımcı olur.
Kaktüslerin toprak pH değeri için ideal aralık nedir?
Kaktüslerin sağlıklı büyümesi ve gelişmesi için uygun toprak pH değeri önemlidir. Toprak pH değeri, topraktaki asitlik veya alkalilik seviyesini belirtir. Kaktüsler, asidik veya nötr toprakları tercih ederler. İşte kaktüslerin toprak pH değeri için ideal aralık hakkında bilmeniz gerekenler: Kaktüsler için ideal toprak pH değeri 5,5 ila 6,5 arasındadır. Bu aralık bitkinin besin alımını en iyi şekilde sağlar ve köklerin sağlıklı bir şekilde çalışmasını destekler. Asidik bir pH, kaktüslerin topraktan demir, mangan ve diğer mineralleri daha kolay almasına yardımcı olur. Alkalik bir pH ise bu minerallerin bitki tarafından alınmasını zorlaştırabilir ve köklerin zarar görmesine neden olabilir. Toprak pH'sını kontrol etmek için pH test kiti veya pH metre kullanabilirsiniz. Bu araçlar, toprağın asidik, nötr veya alkalik olduğunu belirlemenize yardımcı olur. Eğer kaktüsleriniz için ideal pH aralığında bir toprak değerine sahip değilseniz, pH seviyesini ayarlamak için bazı yöntemler uygulayabilirsiniz. Eğer toprak pH'sı yüksekse, yani alkalik bir ortamdaysa, pH seviyesini düşürmek için sülfür tozu veya vermikülit gibi asidik maddeleri toprağa ekleyebilirsiniz. Bu maddeler, toprağın asidik hale gelmesine yardımcı olur. Ancak, pH seviyesini düşürmek için az miktarda eklemeye dikkat etmelisiniz, aşırı asidik bir ortam da bitkinin sağlığını olumsuz etkileyebilir. Eğer toprak pH'sı düşükse, yani asidik bir ortamdaysa, pH seviyesini yükseltmek için kireç veya kalker gibi alkalik maddeleri toprağa ekleyebilirsiniz. Bu maddeler, toprağın pH seviyesini yükseltir ve daha nötr bir ortam oluşturabilir. Ancak, pH seviyesini yükseltirken de aşırıya kaçmamaya dikkat etmelisiniz, çünkü kaktüsler asidik bir ortamı tercih ederler. Kaktüslerin toprak pH değeri için ideal aralık, bitkilerin sağlıklı büyümesini destekleyen bir ortam sağlar. pH seviyesini düzenli olarak kontrol etmek ve gerektiğinde ayarlamak, kaktüslerinizin sağlığını ve gelişimini optimize etmek için önemlidir.
Kaktüslerde mineral takviyesi için en uygun yöntemler nelerdir?
Kaktüsler, sağlıklı büyümeleri için bazı temel mineralleri ihtiyaç duyarlar. Bu mineraller, bitkilerin metabolik süreçlerini düzenler, kök sağlığını ve besin alımını destekler. Kaktüslerde mineral takviyesi için en uygun yöntemler şunlardır: Organik Gübreler: Organik gübreler, kaktüslerin mineral ihtiyaçlarını karşılamak için etkili bir yöntemdir. Deniz yosunu gübresi, kemik unu veya kompost gibi organik gübreler, kaktüslerin doğal mineralleri almasına yardımcı olur. Bu gübreleri kullanırken üretici talimatlarını takip etmek önemlidir. Sıvı Gübreler: Sıvı gübreler, kaktüslerin mineral ihtiyaçlarını hızlı bir şekilde karşılamak için idealdir. Sıvı gübreleri, sulama suyuna ekleyerek bitkilere uygulayabilirsiniz. Kaktüsler için özel olarak formüle edilmiş kaktüs gübreleri tercih edilmelidir. Gübreleri düşük dozlarda ve düzenli aralıklarla kullanmak, bitkilerin mineral dengesini sağlamak için önemlidir. Yaprak Püskürtme: Yaprak püskürtme yöntemi, kaktüslerin mineral alımını artırmak için etkili bir seçenektir. Mineralleri suyla seyrelterek bitkilerin yapraklarına püskürtmek, hızlı bir şekilde emilim sağlar. Ancak yaprak püskürtme yöntemi, direkt güneş ışığı altında yapılmamalıdır, çünkü yapraklarda yanıklara neden olabilir. Mineral Toprak Katkıları: Kaktüsler için özel olarak formüle edilmiş mineral toprak katkıları da kullanılabilir. Bu katkılar, bitkilerin kök sistemine yerleştirilerek doğrudan mineral alımını destekler. Mineral toprak katkılarını, toprak karışımına karıştırarak veya dikimden sonra saksının üst kısmına ekleyerek kullanabilirsiniz. Doğal Kaynaklar: Bazı doğal kaynaklar da kaktüslerde mineral takviyesi için kullanılabilir. Örneğin, volkanik kaya tozu veya kahverengi yosun gibi doğal kaynaklar, bitkilerin mineral ihtiyaçlarını karşılamada yardımcı olabilir. Bu doğal kaynakları toprağa karıştırarak veya saksının üst kısmına serperek kullanabilirsiniz. Mineral takviyesi, kaktüslerin sağlıklı büyümesi ve gelişmesi için önemlidir. Ancak dikkatli olunmalı ve doğru dozajları kullanmalısınız.
Kaktüslerde saksı seçiminde estetik faktörler nelerdir?
Kaktüsler, saksı seçimi açısından estetik faktörlere önem veren bitkilerdir. Doğru saksı seçimi, hem bitkinin sağlığını destekler hem de dekoratif bir görünüm sağlar. İşte kaktüslerde saksı seçiminde dikkate almanız gereken estetik faktörler: Malzeme: Saksıların farklı malzemelerden üretilmiş birçok çeşidi vardır. Seramik, cam, ahşap, terrakota gibi malzemelerden yapılan saksılar, kaktüslerin estetik bir sunumunu sağlar. Malzeme seçiminde bitkinin tarzına ve ev veya ofis dekorasyonuna uyum sağlayan bir seçim yapabilirsiniz. Renk: Saksıların renkleri, bitkinin güzelliklerini ön plana çıkarmada önemli bir rol oynar. Canlı ve parlak renklere sahip saksılar, kaktüslerin canlı ve çekici görünmelerini sağlar. Bitkinin çiçek veya diken renkleriyle uyumlu renkler tercih edilebilir. Desen ve Doku: Desenli veya dokulu saksılar, kaktüslerin görünümüne çeşitlilik katar. Farklı desenler veya kabartmalarla süslenmiş saksılar, bitkilere ilginç bir görünüm kazandırır. Bitkinin doğal doku ve formuyla uyumlu bir saksı seçmek estetik açıdan önemlidir. Boyut: Saksının boyutu, bitkinin büyüme potansiyelini ve dekoratif etkisini etkiler. Kaktüsler yavaş büyüyen bitkiler olduğu için büyük saksılar genellikle tercih edilmez. Bitkinin kök sistemine ve büyüme alanına uygun bir boyutta saksı seçmek önemlidir. Şekil: Saksıların farklı şekilleri, bitkilere farklı bir tarz ve karakter kazandırır. Yuvarlak, kare, dikdörtgen veya üçgen gibi farklı şekillere sahip saksılar, bitkilerin dekorasyona uyum sağlamasına yardımcı olur. Bitkinin formuyla uyumlu bir saksı seçmek, estetik bir görünüm elde etmek için önemlidir. Kaktüslerde saksı seçiminde estetik faktörler, bitkinin doğal güzelliklerini vurgulamak ve dekorasyona uyum sağlamak için önemlidir. Malzeme, renk, desen, boyut ve şekil gibi faktörler, kaktüslerin çekici bir sunumunu destekler ve yaşam alanınıza estetik bir dokunuş katar.
İlginizi çekebilir
Evde Bakım Kategorisinden Önerilen İçerikler